මිරිවැඩි සළකුණු

හැන්දෑවට පොල් අතු රටාවට අමදින ලද සුදුවැලි මිදුල හරිම සිරියාවන්තය.  මිදුල දෙපස මල් පාත්තිවලට වතුර දැමූ පසු කොළවල හා මල් වල රැඳුනු රිදී දිය බිඳු ප්‍රසන්න හැඟුමි හද තුල පුරවයි.  මෝදු වෙමින් පවතින සුවඳ පුරවාගත් සේපාලිකා පොහොට්ටු දැනටමත් පිපී සුවඳ විහිදන රතු, කහ, දම් පැහැති හෙන්දිරික්කා මල් දෙස ඉරිසියාවෙන් බලා හිඳී.  මේ සන්සුන් පරිසරයත්, සුදු වැලි මිදුලත් මා හද නිවා සනසවයි.

එහෙත් එක් දිනයක මේ සුන්දර සුදු වැලි මිදුල මා හද කැළඹූ හැටි තවමත් සිහිවෙයි.  මෙවන් රුදුරු හා සොඳුරු අත්දැකීමක් ඔබත් යම් දිනයක විඳ ඇතැයි මා සිතමි.

මිදුලේ සුදු වැලි තලයේ
මිරි වැඩි සඟළක සළකුණු
දැක මා හද පතුලේ සැකයකි උපදින්නේ

මා නිවසේ නැති අතරේ

කවුරුන් හෝ පැමිණ තිබේ

කවුරුද ආවේ නිවසට කවුරුද ආවේ

බිරිඳට සොහොයුරන් නොමැත

මා සොයුරුද අසනීපෙනි

මගේ යහළුවෙක් නිවසට ආවද මන්දා

ඊයෙත් හැන්දෑ වරුවේ

මා එනවිට මිදුල පුරා

තිබුණා මිරිවැඩි සළකුණු කාගෙද මන්දා

අවුල්ව ගිය මනසින් යුතු

මා නිවසට ගොඩ වැදුනා

මගෙ නෙත සිත ගත වෙහෙසූ රහස හෙළි වුනා

මගේ පාවහන් පළඳා

සුරතල් පුතු ඇවිදිනවා

පුංචි දෙතොල් අතරින් කිරි සිනා මතුවුනා

එවන් සිනා මල් දුටු සඳ වෙහෙස දුරු වුනා

ප්‍රවීණ ගායක හෙන්රි කල්දේරා මහතාගේ සරල ගී වැඩ සටහනකට ගීතයක් රචනා කර දෙන මෙන් ඉල්ලා සිටි අතර ඒ සඳහා ඔහු මට ලබා දුන් කාලය එක් දිනයකි.  එක් සැදෑවක මුණ ගැසුණු විට ඔහු කියා සිටියේ හෙට හැන්දෑවේ ගීතය ලියා ගෙනැවිත් දෙන ලෙසය.  මාද ඉල්ලීම භාර ගතිමි.

එදින නිවසට එද්දී අම්මා සුදු වැලි මිදුලේ මවන පොල් අතු රටාව මත මිරිවැඩි සළකුණු රැසක් ඒ මේ අත විසිර තිබුණි.  මිදුල අතුගෑවාටත් පසුව කවුරුන් ආවාදැයි යන සැකය, සංකාව මුසු සිතුවිල්ලෙන් හා විමසිල්ලෙන් ගෙට ඇතුළු වූ මා දුටුවේ, අයියා ගේ පුංචි පුතා මගේ සපත්තු දාගෙන අද්ද අද්දා ඇවිදින අන්දමයි.  මා දුටු ඔහු සපත්තු ඒ මේ අතදමාකිරි දත් වලින් සිනා නඟමින් දුව ඇවිත් මගේ සාක්කු බලා ටොපි සොයන්නට විය.

ඇඟපත සෝදා මිදුලේ සේපාලිකා ගස යට බංකුවේ හිඳගත් පසු හෙන්රි කල්දේරා මහතාගේ ඉල්ලීම සිහි විය.  මිදුලෙහි ඇඳි මිරි වැඩි සළකුණු සිහිවිය.  ඉන් පසු පදපේලි නිවී සැනසිල්ලේ ගලා ගලා අවුත් හදවතේ සටහන් විය.  පසුදා උදයේ සේවයට යන විට බස් රථයේදී එම පද පේලි කොළයක සටහන් විය.

මෙම ගීතය බෙහෙවින් ජනප්‍රිය වූ අවදියේ එක්තරා ගුවන් විදුලි නාලිකාවක මෙම ගීතය පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් විය.  එය අහම්බෙන් මාහට ද එය අසන්නට ලැබුණි.  විශ්ව විද්‍යාලයක එක්තරා මහාචාර්ය වරයෙක් මෙම ගීතය පිළිබඳව තම අදහස් පවසමින් කියා සිටියේ ජාතක සාහිත්‍යයේ, පුරාතන ගද්‍ය හා පද්‍ය සාහිත්‍යයේ එන ඇතැම් ස්ර්‍ත්‍රීන් තම ස්වාමි පුරුෂයන් රවටා වෙනත් පුරුෂයන් ඇසුරු කිරීම පිළිබඳ ප්‍රබන්ධයන් ආශ්‍රය කරමින්, විශේෂයෙන්ම අන්ධභූත ජාතකය ඇසුරු කරමින් ගීත රචකයා මෙම නිර්මාණය කරන්නට ඇති බවය.  මෙය ඇසූ මමද මොහොතකට අන්ධභූත විය.  ගීතය ලියැවුනේ පොඩි එකා ලොකු සපත්තු දාගෙන ඇවිදිම නිසාය.  ඒ බව නොදත් මහාචාර්යතුමා ගීතය රචනා වූ ආකාරය පිළිබඳව සිතූ හැටි ආහ්ලාද ජනකය.

ගීතයට මුල් වූ පොඩි එකා දැන් ලොකු මිනිසෙකි.  තැනින් තැන කෙස් ගස් ද සුදු වී ඇත.  හතළිස් ඇඳිරිය නිසා උපැස් යුවළක් ද ඉඳහිට පළඳී.  ඔහුට ද පුතුන් දෙදෙනෙකි.  වසර තිස් හතකට පමණ පෙර මෙම ගීත පදමාලාවට ජීවය ලබා දුන් හෙන්රි කල්දේරා මහතා ද අප අතරින් සමුගෙන ඇත.  එහෙත් ගීතය තවමත් ජීවත් වෙයි.